Alevi örgütleri, İçişleri Bakanlığı’nın ‘Hacı Bektaş Veli’yi Anma Etkinlikleri’ ile ‘Muharrem ayına’ ait genelgesine reaksiyon gösterdi. Yapılan açıklamada, “Cemevlerini ibadethane statüsünde görmeyen devletin kendi bürokratlarına Alevilerle ‘kaynaşma görevi’ vermesi maksadıyla Hacı Bektaş Veli’yi Anma ve Muharrem Ayı Genelgesi, bizim açımızdan ikiyüzlülüktür” denildi.
İçişleri Bakanlığı, Hacı Bektaş Veli’yi Anma Aktiflikleri ile Muharrem ayının birebir periyoda denk gelmesi üzerine 81 vilayet valiliğine genelge gönderdi. Hacı Bektaş Veli’yi Anma programlarına katılmak isteyenlere dayanak olunmasını talep eden bakanlık, Muharrem ayında Yas-ı Mateme ortak olma ve oruç açma lokmalarına vali ve kaymakamların da iştirakiyle cemevi yöneticileri, vakıf yahut derneklerdeki halk ve kanaat başkanlarıyla birlikte olunması istendi.
Gazete Duvar’da yer alan haberde, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesinde reaksiyon gösteren Alevi Bektaşi Federasyonu, Alevi Dernekleri Federasyonu, Alevi Vakıflar Federasyonu, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı, Alevi Kültür Dernekleri ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneği açıklama yaptı.
“Alevilik inanç unsur ve ahlak kurallarının kavrayışı, cezalandırma ya da ödül alma üzerine değil, zekâ ve vicdan üzerinedir”
İçişleri Bakanlığı’nın genelgesini “iki yüzlülük” olarak nitelendiren Alevi örgütleri, “Bizler devletin kurumsal organları aracılığıyla inançları denetlemesini, hayat ve kültür biçimi ve ibadet stil ve formlarını hükümran din anlayışıyla uzlaştırma ve benzerlik yaratma gayretlerini reddediyoruz” dedi.
“Asimilasyon, bir toplumun inançsal ve yaşamsal kıymetlerinin yok oluşuna ve bireyin kendi bedellerinden kopmasına yönelik planlanır. Alevilik inanç prensip ve ahlak kurallarının kavrayışı, cezalandırma ya da ödül alma üzerine değil, zekâ ve vicdan üzerinedir. Alevilerin bu Yol ve Erkan’dan kopması demek düşkünlük demektir” sözleri kullanılan açıklamada, “Alevilerin inanç tavır bedellerinin Sünnilikle hiçbir kontağı yoktur. İnancımız bilgi ile ibadetin bir kazanda kaynaması ile bugüne gelmiştir. Münasebetiyle Muharrem (Matem) oruçlarımız da Sünnilikteki Ramazan orucuna benzemez. Birebir aklı ve formu barındırmaz” denildi.
“Aleviler görünene değil niyetteki manaya bakan bir toplumdur”
Açıklamada “Devlet, Alevilerin eşit yurttaşlığına inanıyorsa taleplerinin tamamını karşılamalıdır” tabirlerine yer veren Alevi örgütleri, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesine dair şunları kaydetti:
“Cemevlerini ibadethane statüsünde görmeyen devletin kendi bürokratlarına Alevilerle ‘kaynaşma görevi’ vermesi ve bu manada İçişleri Bakanlığın 28.07.2022 tarihli 81 vilayet valiliğine Hacı Bektaş Veli’yi Anma ve Muharrem Ayı Genelgesi, bizim açımızdan ikiyüzlülüktür. Bu genelgedeki niyet bizim açımızda açık değildir. Her fırsatta Alevilerin aşağılanmasına müsaade veren, onları görmezden gelen hatta milyonlarca Alevi’yi azınlık nitelendiren, zarurî din dersiyle Sünniliği dayatan devlet, bu genelgelerle güya Alevilerin taleplerine sıcak bakıyor yaklaşımı vermesi bizim açımızdan tehlikelidir. Zira Aleviler görünene değil niyetteki manaya bakan bir toplumdur.”
“Bizler devletin kurumsal organları aracılığıyla inançları denetlemesini, ömür ve kültür biçimi ve ibadet şekil ve hallerini hâkim din anlayışıyla uzlaştırma ve benzerlik yaratma gayretlerini reddediyoruz” denilen Alevi örgütlerinin açıklaması, taleplerini de içeren biçimde şu halde devam etti:
“Geçmişten günümüze Kerbela devam ediyor”
Aynı coğrafyada farklılıkları çatıştıran ya da kendisiyle uzlaştırmaya zorlayanların ve bu hedefle ikiyüzlü diyaloglarla kendine biat edenlerle ittifak kuranların Muharrem iftar sofraları samimi olmadığı üzere trajikomiktir. Bizler, “geçmişten günümüze Kerbela devam ediyor” diyoruz. Aleviler ve Cemevi kurum yöneticileri bilmelidir ki; geçmişten bugüne hiçbir somut ögeyle farklılığımızı kabul etmeyen, çeşitliğimizi hak ve adaletle uzlaştırmayanların sofrasında Muharrem orucu açmak, Şah Hüseyin’in hak ve adalet uğraşından vazgeçmektir. Kırklar Cemine nasıl urbasından sıyrılmış biçimde giriliyorsa Matem sofrasına da canlar tıpkı anlayışla davet edilmelidir. Alevilerin orucu, hak ve adalet orucudur.
“Haksızlığı gören tüm Sünni canlarımıza soframız da kapımız da açık”
– Aleviler, ibadethanelerinin kendi inanç pahaları üzerinde statüye kavuşmasını istiyor;
– Aleviler, laiklik unsuru gereği olarak çocuklarının zarurî din dersine zorlanmasına karşı çıkıyor;
– Aleviler, kamusal alanda yok sayılmamak ve devlet idare ünitelerinde fişlenmemek istiyorlar;
– Aleviler, eşit yurttaşlık hakkı istiyor. Bu problemlerimizin tahlili için bize samimi yaklaşan tüm siyasi partilere, sivil toplum örgütlerine ve haksızlığı gören tüm Sünni canlarımıza Muharrem ayında soframız da kapımız da açık diyoruz.
“Cemevlerini İbadethane olarak görmeyen bu anlayışa kanmamız mümkün değildir”
12 İmam oruçları ve Matemin Kerbela’dan bugüne kadar gelmesi, dünyadaki tüm mazlum halkların özgürlük arayışının sembolü ve birebir vakitte eşitlik, doğruluk ve adalet vurgusuyla kötülere, zorbalara karşı takındığımız net bir haldir. Bugün ülkemizde yoksullukla, yolsuzlukla, talanla çaba eden halkın kendisidir. Topyekûn Kerbela’yı yaşayan halkların dramatik hayat biçimini, yaratıcının hikmetine bağlayan diyanet işleri lideri taraflıdır. Devletin bir bütün olduğu ve her kurumunun tıpkı akıl ile yönetildiği bu devirde Cemevlerini İbadethane olarak görmeyen ve yasal statü hakkını gasp eden bu anlayışa kanmamız mümkün değildir…