2019 yerel seçimlerinin ardından yönetimin değişmesiyle İBB Meclisi’nde toplu taşıma ve su ücretlerinde indirim kararları alınmıştı.
Bu kararlar doğrultusunda İBB’nin bağlı kuruluşu İSKİ de 15 Eylül 2019 tarihli genel kurulunda, hanelerde tüketilen her 2,5 metreküp suyun 0,5 metreküpünün “İnsani Su Hakkı” kapsamında ücretsiz verilmesini kararlaştırıldı.
Ancak bu ücretsiz kullanım Sayıştay’ın 2020 yılı İSKİ Denetim Raporu’nda mevzuata aykırı bulundu.
Raporda ilgili kanunda belediyelerin de içinde olduğu kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmayacağının hüküm altına alındığı aktarıldı.
CUMHURBAŞKANI KARARI İLE BELİRLENİYOR
Yasaya göre bu hükümden muaf tutulacak kişi ve kurumların ancak Bakanlar Kurulu kararı(Cumhurbaşkanı kararı) ile tespit edilebileceği belirtildi.
Bakanlar Kurulu tarafından genel nitelikte çıkarılan kararlara göre de sadece şehit aileleri, gaziler ve engelliler ile diğer kanunlarda belirtilen mabetler, hastaneler, eğitim kurumları, yurt ve pansiyonlara indirimli veya ücretsiz su hizmeti verilmesine izin verildiği kaydedildi.
Su ve kanalizasyon idarelerine özgü herhangi bir karar ve muafiyet hükmü bulunmadığına vurgu yapıldı.
“KURUM GELİRLERİ DÜŞTÜ”
Kanun koyucu tarafından su hizmetlerinden indirimli ve ücretsiz yararlanabilecekler detaylı bir şekilde düzenlendiği, bunlar dışındaki kuruluş veya kişilere indirimli veya ücretsiz su hizmeti sağlanması mevzuata aykırılık teşkil ettiği kaydedildi.
Bu uygulama ile 2020 kurum gelirlerinde bir eksilme meydana geldiği ifade edildi. İSKİ verdiği yanıtta belirtilen hususlar dikkate alınarak hazırlanan tarife teklifinin, İSKİ Genel Kuruluna sunulduğunu açıkladı.
Sayıştay müfettişleri de tarife kararlarında, sadece genel nitelikte çıkarılan Cumhurbaşkanı Kararı ve diğer kanunlarda belirtilen muafiyet hükümlerinin uygulanabilmesinin mümkün olduğunu yineledi.
NE OLMUŞTU?
İSKİ, Sayıştay müfettişlerinin denetim sırasındaki mevzuata aykırılık uyarısı nedeniyle geçtiğimiz aylarda insani su kullanım hakkı uygulamasını durdurmuştu.
İBB, uygulamanın tekrar hayata geçirilmesi için gerekli kanuni düzenlemenin yapılması talebiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurmuştu. Bu hakkın iptal edilmesi, faturalar gizli zam yapıldığı yorumlarına neden olmuştu.
İmamoğlu gizli zam iddiaları ile ilgili “Gizli zam yok. Sayıştay’ın kararı sonrası bu hakkı kullandırmamamıza rağmen uygulanan kısacık dönem için 150 milyon liranın üzerinde bir vergi borcu çıkartıldı. Yapılandırıp, ödemesine başladık. Vatandaştan almadığımız bir verginin KDV’sini ödüyoruz şu anda. Dolayısıyla bu bir yasal durum” demişti.