Önümüzdeki seçimlerin kıymetine dikkat çektiği konuşmasında “ahiret”i alet ederek “Bu seçim çok değerli. Hepimiz öbür dünyaya gideceğiz. O tarafa gittiğimizde soracaklar” diyen Türkiye Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’ye CHP Genel Lider Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak’tan cevap geldi.
Toprak, haftalık kıymetlendirme raporunda Kirişçi’nin sözlerine dair “AK Parti iktidarı, artık seçimde kendilerine oy vermeyenlerin öteki dünyada hesap vereceklerini, ahiretlerinin yanacağını öne sürüp tehdit ediyor. Seçmeni ahiretle tehdit edenlerin evvel millete hesap vermesi gerekiyor” dedi.
“AK Parti iktidarı, artık seçimde kendilerine oy vermeyenlerin öteki dünyada hesap vereceklerini, ahiretlerinin yanacağını öne sürüp tehdit ediyor. Seçmeni ahiretle tehdit edenlerin evvel millete hesap vermesi gerekiyor” dedi.
Toprak’ın değerlendirmeleri özetle şöyle:
ERDOĞAN, YANLIŞ YAPTIĞINI KABULLENMEMEYİ LİDERLİK SANIYOR: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Hiçbir önder attığı adımdan sonra ‘Ben yanlış yaptım’ demez’ sözleri, demokrat ve akılcı olmayan, ortak akıl ve istişareyi dışlayan sakat bir siyasi zihniyetin dışa vurulmasıdır. Ülkenin içine sürüklendiği siyasi-ekonomik-diplomatik felaketin, hukuksuzlukların, toplumu ayrıştırma siyasetinin şuurlu biçimde sürdürüldüğünün itirafıdır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yanlış yapmış olsa bile geri adım atmamayı, yanlış yaptığını kabullenmemeyi liderlik sanıyor. Halbuki en büyük yanlışı ve yanılgısı bu. Türkiye iktisadının, hukuk devletinin ve dış siyasetin, kendisini ‘lider ve ekonomist’ ilan ederek yaptığı yanlışlar öncesindeki haliyle şimdiki halini bile kıyasladığımızda, ortada bir önder olmadığı anlaşılıyor.
SEÇMENİ AHİRETLE TEHDİT EDENLERİN EVVEL MİLLETE HESAP VERMESİ GEREKİYOR: Yıllarca başörtüsü üzerinden istismar ve siyasi mağduriyet politikası izleyen AK Parti iktidarı, artık seçimde kendilerine oy vermeyenlerin öteki dünyada hesap vereceklerini, ahiretlerinin yanacağını öne sürüp tehdit ediyor. Seçmenlerin dini hislerini siyasi emelle kullanıyor. Seçmeni ahiretle tehdit edenlerin, evvel millete hesap vermesi gerekiyor.
Seçmenin hür iradesini yok sayan Cumhurbaşkanı ve iktidar sözcüleri, evvel, 20 yıllık icraatlarının, yolsuzluk, rüşvet ve usulsüzlüklerin, adaletsizliklerin hesabını versin. Bunun için öbür dünyayı beklemelerine gerek yok. Millet iradesinin temsil edildiği TBMM’de, siyasi baskılardan arınmış yargı önünde hesap vermekten kaçmasınlar.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN ADIM ATMADIKÇA, BU BORSA OPERASYONUNUN LEKESİ İKTİDARIN ÜZERİNDE KALACAKTIR: Borsa İstanbul’da siyasi gücü de ardına aldığı anlaşılan tarihi vurgunda iktidarın suskunluğu dikkat çekiyor. Borsa tarihinin bu en büyük vurgunu, iktidardaki ahlaki ve kurumsal çöküşü, çürüme ve kokuşmayı gözler önüne serdi. Ağır misyon ihmali yapan SPK, BİST, DDK, BDDK ve TBB’nin tüm takımlarının yükle Saray’a yakın isimler olması, vurgunun bir öteki dikkat cazip boyutudur.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu doğrultuda adım atmadıkça, DDK, SPK, BDDK’ya soruşturma talimatı vermedikçe ve kabahat duyurularını sürece koymayan savcılar harekete geçmedikçe bu borsa operasyonunun lekesi iktidarın üzerinde kalacaktır. İktidarımızda, reklam yüzü Hazine ve Maliye Bakanı olan bu soygun tüm boyutlarıyla araştırılacak, tüm sorumlulardan yargı önünde hesap sorulacaktır.
TEŞVİK EVRAKI İPTALLERİNİN DAHA DA ARTTIĞINA ŞAHİT OLACAĞIMIZI ÖNGÖRMEKTEYİM: Ocak-temmuz periyodunda 14,5 milyar TL fiyatındaki bin 507 yeni yatırımın teşvik evrakı, yatırımcı yatırımdan vazgeçtiği için iptal edildi. Sanayi üretiminde sert düşüşler yaşanırken yeni yatırımların peş peşe iptal edilmesi, Türkiye’nin ağır bir üretimsizlik, yatırımsızlık ve işsizlik sürecine girdiğini gösteriyor.
Türkiye iktisadının yeni yatırım, üretim ve istihdam gereksinmesi had safhada iken teşvik dokümanı alarak çok önemli avantajlar sağlanan yatırımlardan vazgeçilmesi, iktidarın sanayiciyi, yatırımcıyı ve imalatçıyı da yeni yatırım isteğinden soğuttuğunu gösteriyor. Önümüzdeki aylarda vazgeçilen yatırımlar nedeniyle teşvik dokümanı iptallerinin daha da arttığına şahit olacağımızı, ülke iktisadının çok ağır bir daralma, sakinlik ve işsizlik artışıyla karşı karşıya kalacağını öngörmekteyim.
TÜRKİYE, BESİN ENFLASYONUNDA DÜNYADA BİRİNCİ BEŞ ÜLKE ORTASINA GİRDİ: Türkiye, besin enflasyonunda dünyada birinci beş ülke ortasına girdi. 20 yıldır uygulanan tarım ve hayvancılığı bitirme siyasetlerine karşın hâlâ ziraî üretimde dünyadaki birinci 10 ülkeden birisi olan Türkiye’nin besin enflasyonunda tepeye yerleşmesi, büsbütün iktidarın bilerek ve isteyerek uyguladığı yanlış, basiretsiz ve öngörüsüz iktisat siyasetlerinin sonucudur.
Gıda enflasyonunda Türkiye’nin dünya beşincisi olmasının ardındaki yegâne etken, iktidarın faizi indirime ısrarının yol açtığı kur artışları ve bundan tetiklenen maliyet artışlarıyla TL’deki süratli kıymet kayıplarının tepeye çıkarttığı enflasyon. Kur artışlarını dizginlemek için yürürlüğe konulan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarına beş ayda Hazine’den 75,6 milyar TL kur farkı ödenirken Merkez Bankası’nın dövizden KKM’ye dönen hesap sahiplerine taban Hazine kadar kur farkı ödediği göz önünde tutulduğunda KKM maliyeti 150 milyar TL’yi aşıyor.
GELİNEN EVREDEKİ GERÇEK, KENDİSİNİ ‘EKONOMİST’ İLAN EDENLERİN SÖYLEDİĞİNİN TERSİNE ORTADA MODEL DİYE BİR ŞEY OLMADIĞI: Bir yılda siyaset faizi yüzde 19’dan 7 puan indimle 12’ye çekilirken faizin sebep olduğu argüman edilen enflasyon, yüzde 19,59’dan 80,21’e yükseldi. Liralaşma ve TL’yi güçlendirme savıyla başlatılan faiz indirimleri, TL’de yüzde 58 bedel kaybına ve dolar/TL kurunun 8,44’ten 18,40 liraya yükselmesine neden oldu.
Adını ne koyarlarsa koysunlar, gelinen kademedeki gerçek, kendisini ‘ekonomist’ ilan edenlerin söylediğinin tersine ortada model diye bir şey olmadığı üzere, derme-çatma, günübirlik kararlarla ilan edilen çabucak tüm maksatlar başarısızlıkla sonuçlandı.
SOSYAL KONUT PROJESİ OLMAKTAN ÇOK UZAK: Açıklanan 500 bin konutluk toplumsal konut projesine müracaat sayısı 4 milyonu aştı, başvuranlardan 2 milyar TL toplandı. TOKİ, 2019’dan bu yana konutunu alamayanlara ortalama en erken konut teslim mühletinin 36 ay olduğunu söylüyor. İktidar, 24 ayda 250 bin konut vaat ediyor.
İktidarın ödemesi imkansız peşinat ve taksitlerle ilan ettiği kampanya, bu haliyle bir toplumsal konut projesi olmaktan çok uzak. Buna karşın iki haftada 4 milyon kişinin müracaat yapması, barınma ve kira meselesinin ne kadar büyük bir toplumsal probleme dönüştüğünü ortaya koyuyor. Tıpkı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 3 kişilik işe 23 bin kişinin başvurduğunu görmezlikten gelerek ‘İşsizlik yok, çalışmak isteyene iş çok’ kelamlarıyla sergilediği gerçeklikten kopma hali, toplumsal konut projesinde de kendisini gösteriyor.
İKTİDAR, HALKA VE SANAYİCİYE ‘NE HALİN VARSA GÖR’ DİYOR: Avrupa ülkeleri, vatandaşlarının ve sanayi-ticaret işletmelerinin güç faturalarını hafifletmek, dayanak vermek için peş peşe adımlar atıyor. Türkiye’de ise durum içler acısı. İktidar, yaklaşan kış öncesinde elektrik ve doğal gaza yüklü artırımlar yaparak halka ve sanayiciye ‘ne halin varsa gör’ diyor.
İktidarı güç faturalarını sübvanse etmek için bütçeden öncelikli kaynak ayırmaya, elektrik-doğal gaz fiyatlarını 1 Ekim 2022-1 Mayıs 2023 ortasında sabitleyerek oluşacak fiyat farklarını bütçeden karşılamaya ve ülkede güç fiyatlarında istikrar ve maliyet düşüşü için özelleştirilen elektrik ve doğal gaz dağıtımını kamulaştırmaya çağırıyorum.
UKRAYNA, ‘RUSYA TOPRAKLARINA SALDIRAN ÜLKE’ POZİSYONUNA GELECEK: Putin’in ‘kısmi seferberlik’ ilanı ve Doğu Ukrayna’da Rus ordusunun denetimindeki dört bölgede Rusya’ya katılmak için referandum kararı alınması, kuzeyimizdeki savaşın yeni evreye geçeceğini gösteriyor. Referandumda Rusya’ya katılma kararı çıkarsa Rusya, bu bölgeleri ilhak ve Rus toprağı ilan edecek. Ukrayna, ‘Rusya topraklarına saldıran ülke’ pozisyonuna gelecek.
Kısmi seferberlik ilanı, Ukrayna-Rusya ortasındaki savaşın iddia edilenden daha uzun, şiddetli geçeceğini gösteriyor ve nükleer silah kullanılması ihtimalini artıyor. Tüm bu gelişmeler, Türkiye’nin izlediği tarafsızlık ve istikrar siyasetini zora sokabilir. NATO, Türkiye’yi bağlayan kararlar alabilir. ABD ve batılı ülkelerin Rusya’ya karşı tutum alma baskılarını artırabilir. Bugüne kadar ABD ve AB yaptırımlarına katılmayan Türkiye, her iki ülke ortasında istikrar siyaseti izledi. Son imzalanan tahıl koridoru muahedesi bu açıdan çok kıymetli bir basamaktı.
ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLER GEREK TÜRKİYE-RUSYA GEREKSE TÜRKİYE-ABD VE AB İLGİLERİ AÇISINDAN KAFKASYA’DA KRİTİK GELİŞMELERE ADAY: Rusya’nın Ukrayna savaşıyla meşgul olması ve askeri gücünü yükle buraya kaydırması, Kafkasya’da bu boşluğu doldurma maksatlı ABD teşebbüslerine yer hazırladı. Rusya, Ermenistan’ın askeri takviye talebini çatışmaların Ermenistan toprağında olmadığı gerekçesiyle geri çevirdi.
Ukrayna-Rusya savaşı devam ederken Kafkasya’da Azerbaycan-Ermenistan ortasındaki ateşkesin bozulması, çatışmaların tekrar alevlenmesi karşısında Rusya, tartısını koyabilecek durumda değil ve ABD bunu fırsat olarak görüyor. Kafkaslarda Rus aktifliğini kırıp Amerikan aktifliğini oluşturabilmek için harekete geçmiş görünüyor. Azerbaycan ile doğal gaz mutabakatını iki katına çıkartan AB, Ermenistan’a direkt dayanak sağlayacak ve Azerbaycan’ı karşısına alabilecek pozisyonda değil. Önümüzdeki günler gerek Türkiye-Rusya gerekse Türkiye-ABD ve AB münasebetleri açısından Kafkasya’da kritik gelişmelere aday görünüyor.”