Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) Ay’a tekrar astronot gönderme planını gerçekleştirmek amacıyla tasarlanan Orion uzay aracı, 26 günlük uzay vazifesini tamamlayıp inançlı formda Dünya’ya geri döndü.
Artemis programı kapsamındaki deneme vazifesini mürettebatsız gerçekleştiren Orion uzay aracı Ay’ın yörüngesinde dolaştıktan sonra, Pasifik Okyanusu’nda (Büyük Okyanus) Meksika’nın Guadalupe adası yakınına iniş yaptı.
Orion 16 Kasım’da, NASA’nın şu ana kadarki en güçlü roketi Artemis ile Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştı.
Orion’un bir sonraki seferinin 2024’ün son aylarında yapılması ve daha kompleks vazifelerde bulunması bekleniyor.
2025 ya da 2026’daki seferlerde ise, Ay yüzeyine yeniden insan ayağı basması denenecek.
NASA Lideri Bill Nelson “Apollo periyodunda imkansızı ‘imkanlı’ hale getirmiştik. Artık bunu tekrar yapacağız fakat bu kere öbür bir hedefle. Bu defa Ay’a orada yaşamayı, çalışmayı, üretmeyi öğrenmek için gidiyoruz zira buradan cihanın daha derinlerini keşfe çıkacağız. Planımız 2030’un sonlarında Mars’a beşerli sefere hazır hale gelmek” diye konuştu.
Ay’a beşerli son seyahat bundan tam 50 yıl evvel, 11 Aralık 1972’de Apollo 17 grubu tarafından yapılmıştı.
Amerikalı astronot Neil Armstrong ise 20 Temmuz 1969’da Eagle uzay aracından çıkıp “İnsan için küçük lakin insanlık için büyük bir adım” diyerek Ay’ın yüzeyine ayak basan birinci insan olmuştu.
1969-1972 ortasında 6 Apollo misyonu boyunca 12 astronot Ay’da yürümüştü.
SLS-Orion uzay aracıyla yürütülen Artemis programı ise NASA’nın hakikaten de Ay ve daha sonra Mars’a gidişi hedeflediği uzun vadeli bir uzay keşif projesinin birinci adımını oluşturuyor.
NASA’nın Ay’a yine gitme projesi ismini, Yunan mitolojisinde Apollo’nun kız kardeşi olan Artemis’ten alıyor.
“Öncelik Dünya’ya inançlı dönüş”
SLS-Orion uzay aracının birinci seferi, aracın NASA astronotlarını taşıyacak kadar emniyetli olup olmadığına dair bir deneme olduğu için değerliydi.
NASA aracın Dünya’ya inançlı biçimde geri dönmesini “birincil öncelik” olarak tanımlamıştı.
Ay’dan geri dönen araçlar çok yüksek sürate çıkıyor ve kimileri Dünya atmosferine saatte 40 bin km süratle girebiliyor.
Araçların sürtünmeden oluşan ve 3000 santigrad dereceye kadar çıkabilen ısıyla parçalanmaması için çok güçlü bir ısı kalkanına muhtaçlıkları oluyor.
Orion’un altında, daha evvelki araçlardan daha farklı bir ısı kalkanı tasarımı kullanıldı. Astronotların hayatını tehlikeye atmamak için NASA’nın bu dizaynın işe yaradığından emin olması gerekiyordu.
NASA’nın Johnson Uzay Merkezi Yöneticisi Vanessa Wyche, “Bu misyon bizim için büyük bir muvaffakiyetle sonuçlandı. Bu, uzay aracının gerekli iskelete ve gereksinim duyduğu tüm başka özelliklere sahip olduğunu gösteriyor” dedi.