Anayasa Mahkemesi (AYM), iş arkadaşı ile yaptığı yazışmalar münasebet gösterilerek iş akdi feshedilen kişinin müracaatında “özel hayata hürmet hakkı” ile “haberleşme hürriyetinin” ihlal edildiğine hükmetti.
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan karara nazaran, özel bir şirkette çalışan müracaatçının, bir iş arkadaşı ile yaptığı cep telefonu yazışmalarının patron tarafından incelenmesi sonucu, yazışma içerikleri münasebet gösterilerek işten çıkarıldı. Feshin haksız olduğunu ileri süren müracaatçı, işe iade davası açtı lakin mahkemece davanın reddine karar verildi. Bunun üzerine müracaatçı, özel hayata hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiği argüman ederek AYM’ye ferdî müracaatta bulundu.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, özel hayata hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verdi.
Kararın gerekçesinden
AYM’nin kararında, “Demokratik bir toplumda bağlantının denetlenmesi ve ferdî dataların işlenmesi süreci şeffaf bir halde gerçekleştirilmeli ve bunun bir gereği olarak da süreçle ilgili olarak çalışanlar patron tarafından evvelden bilgilendirilmelidir” kararına yer verildi.
Çalışanın temel hak ve hürriyetlerine patron tarafından yapılan müdahalenin, ulaşılmak istenen maksatla ilgili ve bu gayesi gerçekleştirmeye elverişli olması gerektiğine işaret edilen kararda, “Amacı aşacak formda sınırlama ya da müdahaleye müsaade verilmemelidir” tabirleri yer aldı.
İşveren yazışmaları gizlice ele geçirmiş
Başvurucunun, cep telefonundaki yazışmalarının incelenmesinin özel hayat alanına ve haberleşme hürriyetine haksız bir müdahale oluşturmasına karşın açtığı işe iade istemli davasında bu tarafta bir tespit yapılmadığı kaydedilen kararda, yazışmalarının, patron tarafından hukuka ters yollarla elde edildiğini tez ettiği vurgulandı.
“İşverenin çalışanın kullanımına sunulan irtibat araçlarını denetlemesine ait olarak 4857 sayılı Kanun’da özel bir düzenleme olmadığı görülmüştür” tespitine yer verilen kararda, müracaat konusu olayda müracaatçı ile iş arkadaşı ortasındaki mesajlaşmaların patron ve çalışanları hakkında özel görüşler içerdiği, içeriğinde birtakım küçük düşürücü tabirlerin bulunduğu belirtildi.
Yüksek Mahkemenin daha evvel de misal müracaatlarda ihlal kararları verdiğine işaret edilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Mesajlaşma programlarının şahsî olarak da kullanılabileceği gözetildiğinde bir diğerine ilişkin olan cep telefonunun denetlenmesinin ve müracaatçıya ilişkin bildirilerin ele geçirilmesinin müracaatçının özel hayatının ve haberleşmesinin gizliğinin korunması konusundaki makul beklentisine ters olduğu açıktır. Mahkemece bir diğerine ilişkin cep telefonunda yer alan yazışmaların ne suretle denetlendiğine, ileti içeriklerinin feshe destek alınmasının gerekli olup olmadığına ve müracaatçının özel hayatı ile haberleşmesine olan tesirine yönelik rastgele bir kıymetlendirme yapılmamıştır.
Açıklanan münasebetlerle özel hukuk iş alakalarından doğan uyuşmazlığı karara bağlayan derece mahkemeleri tarafından üstte belirtilen anayasal teminatları gözeten ihtimamlı bir yargılama yapılarak olumlu yükümlülüklerin yerine getirilmediği anlaşıldığından müracaatçının Anayasa’nın 20. unsurunda teminat altına alınan özel hayata hürmet hakkı ile Anayasa’nın 22. unsurunda teminat altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.”